MESLEKİ SORUMLULUK SİGORTASI VE MESLEKİ RİSKLERİN YÖNETİMİ
Mesleki Sorumluluk Nedir ?
Müşteri farkındalığının yüksek olduğu günümüzde, müşteriler hata, ihmal ya da kusur nedeniyle zarara uğradıklarını ya da standardın altında hizmet aldıklarını hissettiklerinde zararlarını tazmin yoluna gitmekten çekinmemektedirler. Günümüzde açılan davalar geçmiştekilere oranla daha sıklaşmıştır ve bir firmanın ya da da profesyonelin finansal güvenliğini tehlikeye atacak kadar yüksek tazminatlarla sonuçlanabilmektedir.
Tüketicinin korunması, yasalar ve yönetmeliklerle daha sağlam temellere dayandırılmakta ve özellikle hizmet sektöründeki ihmallere karşı tüketicinin korunması, bütün dünyada olduğu gibi ülkemizde de önemli bir gündem maddesi haline gelmektedir.
Hekimlik, avukatlık, mali müşavirlik, mimarlık ve profesyonel yöneticilik gibi uzmanlık ve zihinsel emek gerektiren işlerle uğraşanların hata, ihmal ya da kusur neticesinde tüketiciye verebilecekleri zararlardan doğan kanuni yükümlülükler giderek artmakta ve bu yükümlülüklerin beraberinde getirdiği risklerin teminat altına alınması ihtiyacı doğmaktadır.
Mesleki sorumluluk sigortaları profesyonel hizmet veren bir tüzel kişiliğin veya bordrosundaki çalışanın, belirli bir zaman diliminde ve bölgede, faaliyetlerini gerçekleştirmeleri esnasında hata, ihmal ya da kusur neticesinde sebep olabileceği hukuki sorumluluğu ve neticesinde oluşabilecek savunma amaçlı dava ve benzeri işlemlerin masraflarını belirli limitler dahilinde karşılamaktadır.
İnsan hatalarının tamamen yok edilmesi ne yazık ki mümkün görünmemektedir. Bununla birlikte, bu hatalar nedeniyle müşterilerden gelen tazminat talepleri sonrası finansal darboğaza girme riski ortaya çıkmaktadır.
Mesleki Sorumluluk Sigortası profesyonellerden oluşan geniş bir yelpazeye önemli bir finansal güvence sağlamaktadır.
Eğer bilgi, uzmanlık ve yeteneklerinizi sattığınız bir iş yapıyorsanız mesleki sorumluluk sigortası sizin için vazgeçilmez bir ihtiyaçtır.
Mesleki Sorumluluk İle İlgili Örnek Olaylar
Bir profesyonelden, alanında en üst düzeyde uzmanlık bilgisine ve eğitimine sahip olması beklenir. Karşılığı ödenen hizmeti uzmanı olduğu alanın mevcut standartlarının gerektirdiği en iyi şekilde vermelidir. Ama kendilerinden beklenen beceri ve ilgiyi göstermekte yetersiz kalırsa, kişi ya da mala gelebilecek zarardan yasal olarak sorumlu tutulabilir.
Hekimler
• Kasık ağrısı şikayeti ile hastaneye gelen bir kadın hasta, yanlışlıkla yumurtalık iltihabı teşhisi konulduktan sonra ilaç tedavisi kararı ile evine yollanır ve aynı hasta bir gün sonra fenalaşarak kaldırıldığı hastanede vefat eder. Hastanın ölüm sebebi apandis delinmesi ve buna bağlı karın zarı iltihabı olarak belirlenir.
• Alerji testi yapılması ihmal edilen bir hasta tedavisinde kullanılan iyot içerikli bir ilaç neticesinde komaya girmiştir.
• Yapılan safra kesesi ameliyatında yanlışlıkla safra kanalı bağlanan bir hasta, bu yüzden sarılık olduğu için ikinci bir defa ameliyat olmak durumunda kalmıştır.
• Sezaryen ameliyatı sırasında üreteri bağlanan bir hasta, ameliyat sonrasın idrarını yapamadığı için ikinci kez ameliyat olmak zorunda kalıyor, hastaneye ve ilgili doktora maddi ve manevi tazminat açıyor.
Mühendis ve Mimarlar
• Bir sitenin yapım projesi ile görevlendirilen mimar, yapılan zemin etüdü çerçevesinde zemine uygun olmayan izolasyon metotları kullanması sonucunda evlerin birçoğunda su hasarları oluşmasına yol açmıştır.
• Kapalı yüzme havuzu inşasıyla ilgili mühendislik ve mimarlık hizmeti sağlayan bir firmanın çizim ve projelerinde asma tavanda korozyona dayanıklı olmayan malzeme kullanması yüzünden havuz tavanının çökmesi sonucunda 3 kişi hayatını kaybetmiştir.
Noterler ve Avukatlar
• Bir icra takibine karşı borçlu müvekkili adına süresi içerisinde itiraz etmeyen avukat görevini ihmal etmiş sayılır. Bu nedenle, avukat sebep olduğu zararlardan ötürü müvekkiline karşı sorumlu olacaktır.
• Bir davada temyiz süresini kaçıran avukat, bu yüzden müvekkilinin uğradığı zararı karşılamakla yükümlüdür.
• Satış vekaletnamesindeki kimlik bilgileri denetimini yetersiz yapan noter, bundan dolayı gerçek vekalet sahibine karşı sorumludur.
Mesleki Sorumluluğun Hukuki Boyutları Nelerdir ?
Mesleki Sorumluluk Sigortası, adından da anlaşılacağı gibi sorumluluk esasına dayanır. Sorumluluk kavramı ise, üstlenilen işin veya görevin gereklerini bilmek, hissetmek ve bu gereklere uygun olarak hareket etmek zorunluluğunu ifade eder. Sorumluluk, bir başarısızlığın veya kötü bir davranışın sonuçlarına katlanmak gereğini anlatır. Borçlar Kanunu’nun genel hükümlerine göre, doktor, avukat, mimar, mühendis ve bunun gibi serbest meslek sahipleri işlerini özenle yapmak sorumluluğu altındadırlar. Meslek sahipleri veya çalışanları faaliyetleri sırasında hata, kusur veya ihmal sebebiyle üçüncü şahıslara verdikleri zararları tanzimle yükümlüdür. Ayrıca noterler ve sigorta aracı kurumlarında olduğu gibi bir çok meslek dalında da mesleki sorumluluk sigortası yaptırma zorunluluğunun getirilmesi planlanmaktadır.
Mesleki faaliyetleri ile hizmet verenlerin sorunlulukları başta Anayasa olmak üzere Türk Ticaret Kanunu, Borçlar Kanunu, Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun ve diğer özel kanun ve yönetmeliklerle düzenlenmiş olup Avrupa Birliği uyum yasaları çerçevesinde mesleki kusurlardan zarar görenlerin haklarını daha kolay arayabilecekleri hukuki zemin hazırlanmaktadır.
Hangi Durumlarda Bu Police Kullanılabilir?
• Standart uygulamanın yapılmaması, beceri eksikliği, gerekli hizmetin verilmemesi nedeniyle üçüncü şahıslarda meydana gelen zararlar
• Mesleki hizmetlerde yapılan hata, ihmal veya kusurun neden olduğu zararlar
• Mukavelede belirtilmek kaydıyla çalışanların hata, ihmal veya kusuru sonucu üçüncü şahıslarda neden olduğu zararlar
• Herhangi bir hasar talebinin savunulması ve/veya çözümlenmesinde yapılan masraf ve giderler nedeniyle ödenecek tazminatlar
Sorumluluğun Süresi Ne Kadardır ?
• Borçlar Kanunu genel hükümlerine göre mesleki kusurların sebep olduğu tazminat talepleri haksız fiil tarihinden itibaren 1 yıl, haksız fiili doğuran olayın oluş tarihinden itibaren 5 yıl geçerlidir. Haksız fiilin aynı zamanda cezai sorumluluğu gerektirmesi halinde ise 10 yıla kadar sorumluluk oluşabilir.
• Hizmeti sunanla alanın arasında sözleşmeye dayanan bir tazminat talebi oluştuğu takdirde minimum 5, maksimum 10 yıllık zamanaşımı süreleri uygulanır.
• Tüketiciyi Koruma Hakkındaki Kanun’a göre ayıplı hizmetten dolayı yapılacak talepler hizmetin ifasından itibaren iki yıllık zamanaşımına tabidir. Ayıplı hizmetin neden olduğu her türlü zararlardan dolayı yapılacak talepler ise üç yıllık zamanaşımına tabidir. Ancak, sunulan hizmetin ayıbı, hizmet alandan ağır kusur veya hile ile gizlemişse tazminat taleplerinde zamanaşımı süresinden yararlanılamaz.
Kimler Sorumluluk Sigortası yaptırmalıdır ?
• Avukatlar
• Danışmanlar
• Eczacılar
• Eksperler
• Hekimler
• Hemşireler ve diğer Yardımcı Sağlık Personeli
• Mali Müşavirler
• Mimar ve Mühensiler
• Muhasebeciler
• Noterler
• Özel Güvenlik Şirketleri
• Sigorta Brokerleri ve Acenteleri
• Turizm Seyahat Acenteleri
• Yönetici ve Müdürler