A- Sigorta Korumasi
A.1- Sigortanin Konusu
Bu sözlesme ile sigortaci; sigortalinin taraf oldugu ve bu sözlesmeyle saptanan konular kapsamindaki sözlesmeler ya da mevzuattan dogan hak ve yükümlülükleriyle ilgisi olan hukuksal uyusmazliklarin, sulh yahut ilgili yargilama usulleri çerçevesinde giderilmesinde hukuksal çikarlarinin korunmasi için yapilmasi gereken gider ve diger edimleri üstlenir.
A.2- Sigortanin Kapsami
Bu sözlesme ile sigortaliya poliçede gösterilecek olan asagidaki hallerden biri veya birkaçi ya da bütünü için hukuksal koruma saglanabilir.
2.1- Motorlu Araca Bagli Hukuksal Koruma
Sigortaci, poliçede belirtilen motorlu araçlarin maliki, isleteni, kiracisi ve sair zilyedi durumundaki sigortaliya koruma saglar.
2.1.1- Asagidaki uyusmazliklar için sigorta korumasi vardir:
1- Yasal ve cezai sorumluluk kurallari çerçevesinde poliçede gösterilen motorlu araçla baglantili olarak, borçlar hukukuna tabi sözlesmeler haricinde dogabilecek uyusmazliklar.
2- Sürücü belgesi izninin kisitlanmasi, kaldirilmasi ve yeniden alinmasi ile ilgili olarak kamu kuruluslarina yapilan itirazlara iliskin islemler ile idare mahkemelerinde açilan davalarda hukuksal çikarlarin korunmasinda dogabilecek uyusmazliklar.
2.1.2- Asagidaki uyusmazliklar ek sözlesme ile teminat kapsamina alinabilir:
1- Poliçede gösterilen araç ile ilgili borçlar hukukuna tabi sözlesmelerden dogan uyusmazliklar.
2- Sigortalinin kamuya açik trafikte bisiklet sürücüsü, yaya veya baska bir araçta yolcu sifatindan dogabilecek uyusmazliklar.
3- Iddia veya yarismalara katilma sonucunda veya bunlara hazirlik denemelerinden dogan uyusmazliklar.
2.1.3- Motorlu Araca Bagli Hukuksal Koruma asagidaki haller için koruma saglamaz:
1- Rizikonun gerçeklestigi anda sürücüye yüklenilecek herhangi bir kusurun bulunmadigi haller hariç olmak üzere, sigortalinin veya eylemlerinden sorumlu oldugu kisinin uyusturucu, keyif verici maddeler almis veya alkollü içki almis olmasi nedeniyle güvenli sürme yetenegini kaybetmis olarak araci kullanmasindan ve bu nedenlerle meydana gelen kazalardan dogan uyusmazliklar (güvenli sürme yeteneginin saptanmasinda alkollü içkilerin etki dereceleri ve kandaki miktarlarinin tespit edilmesine iliskin mevzuat dikkate alinir).
2- Tescil belgesi olmayan aracin neden oldugu zararlardan dogan uyusmazliklar.
3- Rizikonun gerçeklestigi anda sürücüye yüklenilecek herhangi bir kusurun, bulunmadigi haller hariç olmak üzere, sürücünün kurallara uygun bir sürücü belgesi veya araç kullanma yetkisinin bulunmadigi durumlarda meydana gelen kazalardan dogan talepler.
4- Sürücü Hukuksal Koruma Sigortasi ile teminat altina alinan hallerden kaynaklanan uyusmazliklar.
2.1.4- Sigortalinin motorlu araçlarla ilgili mesleki faaliyeti nedeniyle isleten sifatina bagli olarak bu sigortayi yaptirmasi durumunda, poliçede belirtilecek belli bir sayiya kadar araçlarin poliçede belirtilmesi sarti aranmadan yed'indeki tüm araçlardan dolayi hukuksal koruma saglanir.
2.1.5- Poliçede belirlenen araç devredilir veya bu araç nedeniyle riziko ortadan kalkarsa sigorta korumasi, sigortalinin o tarihe kadar poliçede gösterilen tasitinin yerini alan baska bir araçtan dolayi devam eder. Poliçede belirlenen araç ile ilgili sözlesmelerden dogan hukuksal çikarlarin korunmasina bagli olarak sigorta korumasinin verildigi durumlarda, sigorta korumasi sigorta süresi içinde poliçede gösterilen aracin yerine geçen aracin edinilmesine iliskin sözlesmeyi de kapsar.
2.2- Sürücü Hukuksal Korumasi
Bu genel sartlarda yer alan sürücüden bir araci kullanan kisi anlasilir.
Sigortaci sigortaliya, poliçede gösterilen kendisi veya baskasi adina tescilli araçlari sözlesme veya hukuki statüsü geregi sürücü olarak kullanmasindan dogabilecek uyusmazliklar için hukuksal koruma saglar.
2.2.1- Asagidaki uyusmazliklar için sigorta korumasi vardir:
1- Cezai ve yasal sorumluluk, kurallari çerçevesinde sigortalinin sürücü sifatindan dogan uyusmazliklar.
2- Sürücü belgesi izninin kisitlanmasi, kaldirilmasi ve yeniden alinmasi ile ilgili uyusmazliklar.
2.2.2- Asagidaki haller ve uyusmazliklar, ek sözlesme ile teminat kapsami içine alinabilir:
1- Sigortalinin bisiklet sürücüsü, yaya veya yolcu sifatiyla hukuksal çikarlarinin korunmasi.
2- Iddia ve yarislara katilma sonucu veya bunlara hazirlik denemelerinden dogan uyusmazliklar.
2.2.3- Sürücü Hukuksal Korumasi asagidaki haller için koruma saglamaz:
1- Rizikonun gerçeklestigi sürücüye yüklenilecek herhangi bir kusurun bulunmadigi haller hariç olmak üzere, sürücünün uyusturucu, keyif verici maddeler veya alkollü içki almis olmasi nedeniyle güvenli sürme yetenegini kaybetmis olarak araci kullanmasindan ve bu nedenle meydana gelen kazalardan dogan uyusmazliklar (güvenli sürme yeteneginin saptanmasinda alkollü içkilerin etki dereceleri ve kandaki miktarlarinin tespit edilmesine iliskin mevzuat dikkate alinir).
2- Sigortalinin poliçede gösterilen aracin maliki, isleteni, kiracisi ve sair zilyedi olarak sürücüsü oldugu durumlardan dogan uyusmazliklar.
3- Rizikonun gerçeklestigi anda sürücüye yüklenilecek herhangi bir kusurun bulunmadigi haller hariç olmak üzere, sürücünün kurallara uygun bir sürücü belgesi veya araç kullanma yetkisinin bulunmadigi durumlarda meydana gelen kazalardan dogan talepler.
2.2.4- Sigortali araliksiz olarak en az alti ay süre ile sürücü olarak yola çikamayacagi durumlarda sözlesmeyi feshedebilir.
Feshin hüküm ifade ettigi tarihe kadar geçen sürenin primi gün esasi üzerinden hesap edilir ve fazlasi geri verilir.
2.2.5- Poliçede belirtilen araç devredilir veya bu araç nedeniyle riziko ortadan kalkarsa sigorta korumasi o tarihe kadar poliçede gösterilen tasitinin yerini alan baska bir araçtan dolayi devam eder.
2.2.6- Isletmelerin mesleki çalisma alanlari ile sinirli olmak üzere sürücüleri için grup seklinde sigorta sözlesmesi yaptirmalari halinde isletme ise yeni giren sürücüsünü ise baslama tarihinden itibaren bir ay içinde sigortaciya bildirmek zorundadir. Sigorta ettiren, sürücüsünün sigorta sözlesmesi yapildiktan sonra ise alindigini ve bildirim süresi geçmeden rizikonun dogdugunu kanitlarsa koruma vardir.
2.3- Tasinmaz Mala Bagli Hukuksal Koruma
Sigortaci sigortaliya, poliçede gösterilen tasinmaz malin tamaminin veya bir bölümünün poliçede gösterilmek kaydiyla kiralayani, kiracisi veya ayni hak sahibi sifatlarindan biri veya hepsine bagli olarak dogabilecek uyusmazliklar için koruma saglar.
2.4- Kisi-Aile Hukuksal Korumasi
Sigortaci bu sözlesme ile, sigorta ettiren ve poliçede açikça belirtilmis olan diger aile fertleri yahut birlikte yasadigi kimselere asagida belirtilen esaslar dahilinde hukuksal koruma saglamayi temin eder.
2.4.1- Asagidaki konular kapsamindaki uyusmazliklar Kisi/Aile Hukuksal Korumasina dahildir:
1- Sigortalinin, yasal sorumluluk kurallari nedeniyle muhatabi oldugu tazminat istemlerinden kaynaklanan uyusmazliklar.
2- Sigortalinin ceza, disiplin veya meslek kurallarina aykiri gelmekle suçlanmasi ya da bu amaçla yapilan cezai kovusturma sebebiyle maruz kaldigi islemler; sahsi ceza davasi açmasi ya da açilmis ceza davalarina müdahil olarak katilmasi.
3- Isçi-isveren ve bireysel is iliskileri ile ilgili uyusmazliklar.
4- Sosyal güvenlik kurumlari ve bu amaçla kurulmus sandik ve vakiflar ile olan uyusmazliklar.
5- Bir yillik sigorta döneminde en çok iki kez olmak üzere aile ve miras hukukuna iliskin olup sigortalinin hukuki durumunu etkileyecek ve hukuki bilgi gerektiren olaylar hakkinda sigortalinin kendi seçecegi bir avukata danismasi.
2.4.2- Asagidaki konular kapsamindaki uyusmazliklar ek sözlesmeyle Kisi/ Aile Hukuksal Korumasina dahil edilebilir:
1- Yasal sorumluluk kurallarindan kaynaklanan ve bu genel sartlarin 2.4.1.maddesinin 1. bendi kapsami disinda kalan uyusmazliklar.
2- Tüketici haklarinin korunmasina dair mevzuatla ilgili olup sigortalinin taraf olarak tüketici konumunda bulundugu uyusmazliklar.
3- Akdi borç iliskileri ve menkul mallara iliskin ayni haklar ile ilgili uyusmazliklar.
4- Sigortalinin, kamu görevlisi olarak, bagli bulundugu idareden olan taleplerinden kaynaklanan uyusmazliklar.
2.4.3- Asagidaki uyusmazliklar Kisi/ Aile Hukuksal Korumasinin kapsami disindadir:
1- Motorlu Araca Bagli Hukuksal Koruma Sigortasi ve Sürücü Hukuksal Koruma Sigortasi ile koruma saglanabilecek uyusmazliklar ile bu genel sartta sözkonusu sigorta teminatlarinin kapsami disinda oldugu öngörülen uyusmazliklar.
2- Tasinmaz Mallara Bagli Hukuksal Koruma Sigortasi kapsaminda olan uyusmazliklar.
A.3- Ek Sözlesme ile Teminat Kapsamina Dahil Edilebilecek Hususlar
Asagidaki konulardan dogan uyusmazliklar sigorta teminatinin disindadir. Ancak, ek sözlesme ile teminat kapsami içine alinabilir.
1- Tüzel kisilerin yasal temsilcileri arasindaki uyusmazliklar.
2- Kanunlarin yapilmasina izin verdigi sansa bagli sözlesmeler.
3- Aile ve miras hukuku.
4- Insaat sözlesmeleri.
5- Maden, tas ocaklari ve orman hukuku ile ilgili isler.
6- Vergi ve kamu alacaklarindan dogan islemler.
7- Gümrük hukuku ile ilgili islemler.
8- Çekismesiz yargiya iliskin konular.
9- Uluslararasi yargi yollarina basvuru.
10- Iflas ve konkardato ile ilgili islemler.
11- Teminat disinda ve içinde yer alan hususlar haricindeki diger hususlardan dogan uyusmazliklar.
A.4- Teminat Kapsamina Giren Giderler
Bu genel sartlarla öngörülen hallerden dogmak kaydiyla asagidaki giderler sigorta kapsami içindedir:
1- Yargilama, icra, uyusmazligin dava yolu ile çözümünde harcanacak olan tutari geçmemek üzere tahkim nedeniyle dogabilecek giderler, temyiz, karar düzeltme giderleri ve avukatlik asgari ücret tarifesinden daha az olmamak kaydiyla poliçede belirlenen avukatlik ile danismanlik asgari ücret tarifesinden daha az olmamak kaydiyla poliçede belirlenen danismanlik ve hakem ücretleri ile teminatla salivermede poliçede üst siniri belirlenen teminat akçesi.
2- Faydasiz kalmis olsa bile sigortali tarafindan zarari önlemek, azaltmak veya hafifletmek amaciyla alinan tedbirlerden dogan giderler.
3- Sigortali ve birlikte sigortalanmis kisiler için, her olayda poliçede belirtilen üst sinir geçerlidir. zaman ve neden bakimindan birbirine bagli birden çok rizikoya dayanan edimler için de ayni üst sinir uygulanir.
A.5- Teminat Disinda Kalan Giderler
Sigortaci asagidaki giderleri karsilamaz:
1- Uyusmazliklarin dava içinde veya disinda sulh yoluyla halledilmesi sonucu, sigortalinin üstlendigi giderlerden her iki tarafin yapmis oldugu masrafin yarisini asan kismi.
2- Uyusmazligin sigortalinin hukuka aykiri ve kasitli bir hareketinden dogdugu hallerde yapilan giderlerden, dava konusunun sigortali aleyhine sonuçlanan bölümüne tekabül eden kisim.
3- Daha önce ayri döneme rastlayan sigortali adina yapilmis baska sigortalarin ayni olay nedeniyle teminat altina almis oldugu giderler.
4- Sigorta korumasina girmeyen bir olayin karsi dava veya takas olarak ileri sürülmesi nedeniyle sigortaliya yüklenilen giderler.
5- Sigortalinin poliçede gösterilen katilim payina (muafiyet) düsen giderler.
A.6- Teminat Disinda Kalan Genel Haller
Asagidaki haller teminat disindadir:
1- Sözlesmenin yapilmasindan önce ve sona ermesinden sonra gerçeklesen bir rizikodan dogan uyusmazliklar.
2- Savas, her türlü savas olaylari, istila, yabanci düsman hareketleri, çarpisma (savas ilan edilmis olsun olmasin), içsavas, ihtilal, isyan, ayaklanma ve bunlarin getirdigi inzibati ve askeri hareketlerle ilgili olaylardan dogan uyusmazliklar.
3- 3713 sayili Terörle Mücadele Kanununda belirtilen terör eylemleri ve bu eylemlerden dogan sabotaj ile grev, lokavt, kargasalik ve halk hareketleri sirasinda meydana gelen olaylardan ve bunlari önlemek ve etkilerini azaltmak üzere yetkili organlar tarafindan yapilan müdahalelerden dogan uyusmazliklar.
4- Sigortali ile sigortaci arasindaki bütün uyusmazliklar.
5- Dogrudan veya dolayli olarak, nükleer reaktörlerin neden oldugu hasarlar ile radyoaktif isinlarin neden oldugu genetik hasarlarla ilgili olaylardan dogan uyusmazliklar.
6- Birlikte sigortalanmis kisilerin kendi aralarinda veya sigorta ettiren ile sigortalilar arasinda dogan uyusmazliklar.
7- Rizikonun dogmasindan sonra sigortaliya devredilen alacaktan dogan uyusmazliklar.
8- Ticaret hukukuna giren uyusmazliklar.
A. 7- Hukuksal Korumanin Kasitla Islenen Suçlarda Ortadan Kalkmasi:
Sigortalinin kasden isledigi iddia olunan bir suç dolayisiyla hukuksal koruma, sigortalinin bu suçu kasden isledigine iliskin mahkeme kararinin kesinlesmesi ile geçmise etkili olarak ortadan kalkar. Bu durumda sigortaci daha evvelden basari sansinin bulundugunu kabul ederek korumayi üstlenmis olsa dahi hükmün kesinlesmesine kadar bu uyusmazlik geregi yaptigi tüm giderleri, ödemelerin yapildigi tarihten isleyecek gecikme faiziyle sigortalidan isteyebilir.
A.8- Sigortanin Cografi Siniri
Bu sigorta, Türkiye sinirlari içinde gerçeklesen rizikolar için geçerlidir. Sigorta korumasi, sinirlarinin poliçede gösterilmesi kaydiyla Türkiye sinirlari disinda gerçeklesen rizikolari kapsamak üzere genisletilebilir.
A.9- Muafiyetler
Tespit olunan bir miktara veya sigorta bedelinin belli bir yüzdesine kadar olan miktarlarin sigortaci tarafindan tazmin edilmeyecegi kararlastirilabilir.
Bu sekilde belirlenen muafiyet oranlari veya tutarlari poliçede belirtilir.
A.10- Sigortanin Baslangici ve Sonu
Sigorta, poliçede baslama ve sona erme tarihleri olarak yazilan günlerde aksi kararlastirilmadikça, Türkiye saatiyle ögleyin saat 12.00'de baslar ve ögleyin saat 12.00'de sona erer.
B. Riziko ve Tazminat
B.l- Rizikonun Gerçeklesmesi
Hukuksal Koruma Sigortasinin uygulanmasi açisindan riziko;
- Sigortalinin ileri sürecegi tazminat istemlerinde, tazminat talebine konu teskil eden zararin gerçeklestigi anda,
- Sigortalinin ceza, disiplin veya meslek kurallarina aykirilikla suçlandigi hallerde, sigortalinin sözkonusu hükümlere aykiri davrandigi ya da davranmaya basladigi varsayilan anda,
- Bunun disinda kalan tüm hallerde ise sigortalinin ya da uyusmazlikla ilgili diger kisi veya kisilerin, objektif ve subjektif yükümlülüklerini ihlal ettigi, ihlal etmis sayildigi yahut ihlal ettigi varsayilan anda,
gerçeklesmis sayilir.
B.2- Rizikonun Gerçeklesmesi Halinde Sigortaliya Düsen Yükümlülükler
2.1- Sigortali;
1- Sigortaciya, rizikonun ögrenilmesinden itibaren bes is günü içinde bildirmek ve riziko ile ilgili bütün bilgileri gecikmeden eksiksiz ve gerçege uygun olarak vermek, delil ve belgeleri beyan etmek, sigortacinin bu yoldaki önerilerini dikkate almak, hak koruyucu islemleri zamaninda yapmak, rizikoya iliskin belgeleri zamaninda vermek,
2- Avukata vekalet verilmesi durumunda avukata olayin meydana gelisi ve gidisati hakkinda tam ve dogru bilgiler vermek, delilleri açiklamak ve gerekli belgeleri saglamak,
3- Dava açildiginda, sigortaciya davanin durumu ile ilgili gereken bilgileri vermek ve bundan sonraki safhalar için lehine karar verilmesi için azami çabayi göstermek,
4- Çikarlarini önemli ölçüde zedelemiyorsa, kismi dava açmak, baskaca yasal yollara basvurmak gibi gider dogurucu önlemlerin alinmasinda sigortaciya da danismak ve gereksiz yere giderlerin yükselmesinden kaçinmak,
5- Yapilan veya yapilacak olan masraflarla ilgili tüm belgeleri sigortaciya gecikmeden vermek,
6- Ayni rizikolara karsi baska sigorta sözlesmeleri varsa bunlari sigortaciya bildirmek,
7- Sigorta sirketinden alinan ve masraf olarak kullanilacak sigorta bedellerini amaca uygun olarak kullanmak, zorundadir.
2.2- Sigortali, bu maddedeki yükümlülükleri yerine getirmez ve bunun sonucunda zarar miktannda bir artis olursa, sigortacinin ödeyecegi tazminattan, kusurun agirligina göre, bu surette artan kisim indirilir. Aynca, B.2.1.7. maddesine aykirilik halinde sigortaliya ödenmis olan bedeller sigortaciya geri verilir.
B.3- Basari Sansinin Degerlendirilmesi ve Sigorta Korumasinin Reddi
Sigortaci, sigortaliya ait hukuksal çikarlarin gözetiminde, yeterli basari sansinin bulunmadigi görüsünde ise, edimini yerine getirmeyi reddedebilir. Bu durum sigortaliya hak kaybina neden olmadan en kisa zamanda ve gerekçeleriyle yazili olarak bildirilir. Ancak, sigortali hakkinda bir suç isnadinda bulunulmasi yahut bu amaçla hazirlik tahkikatina baslanmasi halinde sigortaci, basari sansinin bulunmadigini iddia edemez. Su kadar ki, sigortali aleyhinde kasden islenen bir suça dair kamu davasi açilmasindan itibaren, sigortaci basari sansinin bulunmadigi iddiasiyla edimini yerine getirmekten imtina edebilir.
Sigortaci, hukuksal çikarlarin gözetiminde, yeterli basari sansinin bulunmadigi görüsü ile korumayi reddederse, bu karari kabul etmeyen sigortali ihtilafin müstereken tayin edilen hakem yolu ile veya müsterek hakemde anlasamadiklari takdirde bu sözlesmenin yapildigi yerdeki ticaret davalarina bakmaya yetkili mahkeme tarafindan seçilen hakem yolu ile halledilmesini isteyebilir. Bu durumda hakem hak kaybina neden olmayacak en kisa süre içinde görüsünü bildirmek zorundadir. Hakemin de korumayi ret etmesi durumunda sigortali uyusmazlik konusu ile ilgili olarak gerekli islemleri yapmakta veya bu islemlere devam etmekte serbesttir.
Sigortacinin basari sansi bulunmadigi gerekçesiyle edimini yerine getirmeyi ret etmesi durumunda sigorta ettirenin sözlesmeyi feshetme hakki vardir.
Bu durumda feshin hüküm ifade ettigi tarihe kadar geçen sürenin primi gün esasi üzerinden hesap edilir ve fazlasi sigorta ettirene geri verilir.
Hakemin sigortali lehine karar vermesi halinde hakemlik ücreti ve masraflar sigortaciya aittir. Aksi halde bu masraflar bölünür.
B.4- Avukatin Seçimi
Sigortali, avukatini kendisi seçer. Sigortaci, sigortaliya avukatin seçimi konusunda herhangi bir öneride bulunamaz.
B.5- Yargilama Disi Islerde Sigortacinin Yardimi
Sigortaci, uyusmazlik halinde, yargilama disi islerde sigortalinin yazili istemi üzerine, gerekli yardimlan üstlenir.
B.6- Sigortalinin Ölümü
Sigorta korumasi, sigortalinin sagliginda kendisinin açtigi ve aleyhine açilmis, davalar ve icra takipleri ile sigortalinin ölümünden önce meydana gelen olaylardan dogan hak ve borç dogurucu olaylar nedeniyle mirasçilarin açacagi dava ve takipler ve mirasçilar aleyhine açilacak dava ve takipler ile sigortalinin ölümüne neden olan olay nedeniyle mirasçilarin açacagi dava ve takipler için mirasçilar lehine devam eder.
B.7- Olaganüstü Fesih Bildirimi
Sigorta süresi ve herhalükarda bir yil içinde, geçerli ve teminat kapsami içinde en az üç ayri uyusmazlik nedeniyle hukuksal koruma talebiyle karsilasan sigortaci sözlesmeyi feshedebilir. Ancak, fesih halinde sigortalinin sözlesmenin devami sirasinda meydana gelen rizikolara iliskin olarak dogmus ya da ileride dogacak haklari saklidir.
Sigortaci fesih hakkini tazminati ödemeden önce kullanabilir. Feshin hüküm ifade ettigi tarihe kadar geçen sürenin primi gün esasi üzerinden hesap edilir ve fazlasi geri verilir.
B.8- Temlik ve Giderlerin Tazmini
1- Nedeni ve tutari kesin bir biçimde belirlenmemis sigorta konusu istemler, sigortaci tarafindan yazili olarak onaylanmadikça, temlik edilemez.
2- Sigortali, yapmasi gereken giderlerin karsiligini yapildigini veya yapilacagini belgeleyerek sigortacidan alir. Istek durumunda sigortaliya veya avukatina en az ilk dava masraflari kadar avans verilir.
3- Aksi yazili olarak kararlastirilmadikça avukata ait olmasi gereken vekalet ücreti hariç, sigortali yararina hükmedilecek mahkeme giderlerinin sigortali tarafindan tahsili halinde, sigortali tahsil edilen miktardan sigortacinin kendisi için yapmis oldugu giderleri sigortaciya öder.
4- Uyusmazligin, sigortalinin kasitli ve hukuka aykiri bir hareketinden kaynaklandigi anlasilirsa, sigorta tazminatindan dava konusunun sigortali aleyhine hükmedilen kismina tekabül eden ve bu sigorta teminati kapsaminda olan giderler düsülür.
Bu genel sartlarin, ''Hukuksal Korumanin Kasitla Islenen Suçlarda Ortadan Kalkmasi'' baslikli A.7. maddesi hükmü saklidir.
Sigortali, yukaridaki bentte belirtilen kisma tekabül eden giderleri, sigortaci tarafindan ödeme yapilan tarihten itibaren isleyecek faiziyle birlikte geri vermekle yükümlüdür.
C. Çesitli Hükümler
C.l- Sigorta Priminin Ödenmesi, Sigortacinin Sorumlulugunun Baslamasi ve Sigorta Ettirenin Temerrüdü:
Sigorta priminin tamaminin, primin taksitle ödenmesi kararlastirilmissa pesinatin (ilk taksit) akit yapilir yapilmaz ve en geç poliçenin teslimi karsiliginda ödenmesi gerekir. Aksi kararlastirilmadikça, prim veya pesinat ödenmedigi takdirde poliçe teslim edilmis olsa dahi sigortacinin sorumlulugu baslamaz ve bu husus poliçenin ön yüzüne yazilir. Sigorta ettiren kimse, sigorta primini veya primin taksitle ödenmesi kararlastirildigi takdirde pesinatini, sigorta poliçesinin teslim edildigi günün bitimine kadar ödemedigi takdirde temerrüde düser ve prim borcunu temerrüde düstügü tarihi takip eden 30 gün içinde dahi ödemedigi takdirde sigorta sözlesmesi hiç bir ihtara gerek olmaksizin feshedilmis olur. Prim ödenmemis olmasina ragmen poliçenin teslimi ile sigortacinin sorumlulugunun baslayacaginin kararlastirildigi hallerde, bu bir aylik sürenin ilk onbes gününde sigortacinin sorumlulugu devam eder.
Primin taksitle ödenmesi kararlastirildigi takdirde, taksitlerin kesin ödeme zamani, miktari ve vadesinde ödenmemesinin sonuçlari poliçe üzerine yazilir veya poliçe ile birlikte yazili olarak sigorta ettirene bildirilir. Sigorta ettiren kimse, kesin vadeleri poliçe üzerinde belirtilen ya da yazili olarak kendisine bildirilmis olan prim taksitlerinin herhangi birini vade günü bitimine kadar ödemedigi takdirde temerrüde düser. Sigorta ettiren, prim borcunu temerrüde düstügü tarihi takip eden 15 gün içinde ödemedigi takdirde sigorta teminati durur. Rizikonun gerçeklesmemesi kaydiyla, teminatin durdugu süre içinde prim borcunun ödenmesi halinde teminat durdugu yerden devam eder. Sigorta teminatinin durdugu tarihten itibaren 15 gün içerisinde prim borcunun ödenmemesi halinde, sigorta sözlesmesi hiç bir ihtara gerek olmaksizin feshedilmis olur.
Poliçenin ön yüzüne yazilmasi kaydiyla, rizikonun gerçeklesmesiyle henüz vadesi gelmemis prim taksitlerinin sigortacinin ödemekle yükümlü oldugu tazminat miktarini asmayan kismi, muaccel hale gelir.
Bu madde uyarinca sigorta sözlesmesinin feshedilmis sayildigi hallerde, sigortacinin sorumlulugunun devam ettigi süreye tekabül eden prim, kisa müddet esasi üzerinden hesap edilerek fazlasi sigorta ettirene iade edilir.
Kisa müddet esasinda, aylar itibariyle yillik prime uygulanacak oranlar, asagidaki tabloya islenmek suretiyle sigorta ettirene bildirilir. Böyle bir bildirim yapilmadigi takdirde primin fazlasi gün esasi üzerinden hesaplanir.
Birinci ayin bitimine kadar yillik primin % ......
Ikinci ayin bitimine kadar yillik primin % ......
Üçüncü ayin bitimine kadar yillik primin %
Dördüncü ayin bitimine kadar yillik primin % ......
Besinci ayin bitimine kadar yillik primin % ......
Altinci ayin bitimine kadar yillik primin % ......
C.2- Sigortali veya Sigorta Ettirenin Sözlesme Yapildigi Sirada Beyan Yükümlülügü
1- Sigortaci, bu sözlesmeyi, sigortali veya sigorta ettirenin teklifnamede, teklifname yoksa poliçe ve eklerinde yazili sorulara verdigi cevaplara dayanarak yapmistir.
2- Sigorta ettirenin veya sigortalinin beyani gerçege aykiri, yanlis veya eksik ise, sigortacinin sözlesmeyi yapmamasini veya daha agir sartlarla yapmasini gerektirecek hallerde, sigortaci durumu ögrendigi tarihten itibaren bir ay içinde sözlesmeden cayabilir veya sözlesmeyi yürürlükte tutarak ayni süre içinde prim farkini talep edebilir.
Sigorta ettiren, talep edilen prim farkini kabul ettigini sekiz gün içinde bildirmedigi takdirde sözlesmeden cayilmis olur. Ancak, prim farkinin kabul edilmemesi nedeniyle sözlesmeden cayilmasi, sigortacinin gerçege aykiri, yanlis veya eksik beyani ögrendigi tarihten itibaren bir aylik süre içinde sözkonusudur.
Sigorta ettiren kimsenin veya sigortalinin kasitli davrandigi anlasildigi takdirde sigortaci riziko gerçeklesmis olsa bile sözlesmeden cayabilir ve prime hak kazanir.
3- Sigorta ettirenin veya sigortalinin kasdinin bulunmadigi durumlarda riziko; sigortaci durumu ögrenmeden önce veya sigortacinin cayabilecegi veya feshedebilecegi ya da caymanin veya feshin hüküm ifade etmesi için geçecek sürede gerçeklesirse, sigortaci tazminati tahakkuk ettirilen prim ile tahakkuk ettirilmesi gereken prim arasindaki orana göre öder.
4- Süresinde kullanilmayan cayma ve prim farkini talep etme hakki düser.
C.3- Sigortali veya Sigorta Ettirenin Sigorta Süresi Içinde Beyan Yükümlülügü ve Sonuçlari
Sözlesmenin yapilmasindan sonra teklifnamede, teklifname yoksa poliçe ve eklerinde belirtilen ve rizikoyu etkileyebilecek hususlarda meydana gelen degisiklikleri sigorta ettiren sekiz gün içinde sigortaciya bildirmekle yükümlüdür.
Durumun sigortaci tarafindan ögrenilmesinden sonra:
3.1- Degisiklik sigortacinin sözlesmeyi yapmamasi veya daha agir sartlarla yapmasini gerektiren hallerden ise; sigortaci, sekiz gün içinde sözlesmeyi fesheder veya prim farkini talep etmek suretiyle sözlesmeyi yürürlükte tutar. Sigorta ettiren, talep edilen prim farkini kabul ettigini sekiz gün içinde bildirmedigi takdirde sözlesme feshedilmis olur.
Feshin hüküm ifade ettigi tarihe kadar geçen sürenin primi gün esasi üzerinden hesap edilir ve fazlasi geri verilir.
Süresinde kullanilmayan fesih veya prim farkini talep etme hakki düser.
Teklifnamede, teklifname yoksa poliçe ve eklerinde bildirilen hususlarda meydana gelen degisiklikleri ögrenen sigortaci, sigorta hükmünün devamina razi oldugunu gösteren bir harekette bulunursa fesih hakki düser.
3.2- Degisiklik, rizikoyu hafitletici nitelikte ve daha az prim uygulamasini gerektiren hallerden ise, sigortaci, bu degisikligin yapildigi tarihten sözlesmenin sona ermesine kadar geçecek süre için gün esasina göre hesap edilecek prim farkini sigorta ettirene geri verir.
3.3- Sigortacinin bu sözlesmeyi bu degisikliklere göre yapmamasini veya daha agir sartlarla yapmasini gerektiren hallerde;
a) Sigortaci durumu ögrenmeden önce,
b) Sigortacinin fesih ihbarinda bulunabilecegi süre içinde,
c) Fesih ihbarinin hüküm ifade etmesi için geçecek süre içinde riziko gerçeklesirse, sigortaci, tazminati tahakkuk ettirilen prim ile tahakkuk ettirilmesi gereken prim arasindaki orana göre öder.
C.4- Birden Çok Sigorta
Sigorta ettiren ya da sigortali baska sigorta sirketleriyle ayni rizikolara karsi ayni süreye rastlayan baska sigorta sözlesmesi yapacak olursa bunu sigortacilara derhal bildirmekle yükümlüdür.
C.5- Teblig ve Ihbarlar
Sigorta ettirenin veya sigortalinin bildirimleri sigorta sirketinin merkezine veya sigorta sözlesmesine aracilik yapan acenteye, noter eliyle veya taahhütlü mektupla yapilir.
Sigortacinin bildirimleri de sigorta ettirenin veya sigortalinin poliçede gösterilen adresine veya bu adres degismisse son bildirilen adresine ayni surette yapilir.
Taraflara imza karsiligi elden verilen mektup veya telgrafla yapilan bildirimler de taahhütlü mektup hükmündedir.
C.6- Sirlarin Sakli Tutulmasi
Sigortaci ve sigortaci adina hareket edenler, bu sözlesmenin yapilmasindan dolayi sigorta ettirene veya sigortaliya ait olarak ögrenecegi sirlarin sakli tutulmamasindan dogacak zararlardan sorumludur.
C.7- Yetkili Mahkeme
Bu sigorta sözlesmesinden dogan anlasmazliklar nedeniyle sigortaci aleyhine açilacak davalarda yetkili mahkeme, sigorta sirketi merkezinin veya sigorta sözlesmesine aracilik yapan acentenin ikametgahinin bulundugu yerde sigortaci tarafindan açilacak davalarda ise davalinin ikametgahinin bulundugu yerde ticaret davalarina bakmakla görevli mahkemedir.
C.8- Zaman Asimi
Sigorta sözlesmesinden dogan bütün talepler iki yilda zaman asimina ugrar.
C.9- Özel Sartlar
Bu genel sartlara sigortali aleyhine olmamak üzere özel sartlar konulabilir.
Son Düzenleme Tarihi: 12 Nisan 2005